3
استادیار، دکترای تخصصی پژوهش هنر، گروه هنر، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد تهران.
چکیده
تجلی در اسلام ب همعنای ظهور ویژگ یها، اسماء و صفات خداوند در بندگان شایسته، هستی و مخلوقات است. مبنای فکری نهفته در هنر نگارگری ایرانی- اسلامی در تفکرات عرفان ایرانی- اسلامی ریشه دارد. در هنر نگارگری ایرانی، عین یگرایی و واقعی تگرایی عناصر بصری وجود ندارد و هنرمند نگارگر درواقع عارفی بوده که به مرتب ه شهود و ادراک هستی دست یافته و مفهومی از وحدت در کثرت و کثرت در وحدت و روابط خالق و مخلوقی را در قالب نقوش نمادین و رمزگونه به تصویر کشیده است. پرس شهایی که در این پژوهش طرح م یشود عبار تاند از: 1.مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی چگونه بازتاب یافته است؟ 2. انواع نفس در قرآن و عرفان اسلامی چیست؟ 3. کدام نوع از نفس در مرتب ه تجلی ذات حق م یگنجد و چگونه در نگارگری ایرانی بازتاب و نمود یافته است؟ اطلاعات پژوهش به روش کتابخان های و اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی جمع آوری شده و سه اثر نگارگری )معراج پیامبر)ص( اثر سلطان محمد، گدا بر در مسجد و گریز یوسف از زلیخا اثر کما لالدین بهزاد( ب هصورت هدفمند انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفت هاند. نتایج نشان م یدهد که انسان، همیشه جزئی از هستی و کائنات و مخلوقی از آفرید ههای خداوند است و زمانی به تکامل و تعالی م یرسد که به ذات حق بپیوندد. این نگاه اله یمحور و ب هدوراز انسا نمحوری، نوعی تأکید بر مفهوم جاودانگی نفس انسان در پرتو ذات الهی و ه مچنین، تأکید بر ویژگ یهای الهی در نگارگری و بازتاب مفهوم تجلی است که در آن به مقام و اهمیت نفس مطمئنه در قرآن اشاره دارد.
ذکاوت, سحر, شهبازی, علی, & قاضیزاده, خشایار. (1399). بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تأکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام. پژوهش های عرفانی, 3(5), 75-98.
MLA
سحر ذکاوت; علی شهبازی; خشایار قاضیزاده. "بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تأکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام". پژوهش های عرفانی, 3, 5, 1399, 75-98.
HARVARD
ذکاوت, سحر, شهبازی, علی, قاضیزاده, خشایار. (1399). 'بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تأکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام', پژوهش های عرفانی, 3(5), pp. 75-98.
VANCOUVER
ذکاوت, سحر, شهبازی, علی, قاضیزاده, خشایار. بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تأکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام. پژوهش های عرفانی, 1399; 3(5): 75-98.