@article { author = {واعظی منفرد, سجاد and راستگوفر, سید محمد and آبسالان, محبعلی and نصیری, محمد}, title = {هفت وادی تا رهایی ( با درنگ بر آراء عطار در منطق‌الطیر)}, journal = {پژوهش های عرفانی}, volume = {3}, number = {6}, pages = {71-91}, year = {2021}, publisher = {پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی}, issn = {2645-7520}, eissn = {2645-7520}, doi = {}, abstract = {رهروان راه حق برای رسیدن به آرمان دل‌انگیز و فرجامین، ناگزیر باید از زینه‌ها و منازلی عبور کرده تا حقیقت غایی را شهود کنند و به اشراق و روشن‌شدگی دست یابند. عارفان مسلمان از این مقامات و اودیه که رهرو از بدایت تا نهایت زیر نظر خضر راه و هدهد هادی باید طی کند، با تعابیر و ساختارهای مختلف، اما معنای واحد سخن گفته‌اند. اگر در این منازل و میادین ناهم‌داستانی به چشم می‌خورد، یک دلیل آن استعدادهای مختلف رهروان و در نتیجه سلوک نایکسان ایشان است که باعث «اجمال و تفصیل» در بحث شده است؛ گروهی بر سبیل تنزل و جمعی دیگر بر سبیل ترقّی این مقامات و منازل را تبیین کرده‌اند و روشن است که برای هر یک از مبتدیان، سالکان و محققان (منتهیان) راه و منهاج ویژه خود است که بدان روی می‌آورند. در این نوشتار، در گام نخست این زمینه با نگاهی فراگیر بررسی و سپس در گام دوم به‌گونه‌ای ویژه بر عطار نیشابوری درنگ خواهد شد و این زمینه بنیادین در شعر، اندیشه و آثار وی کندوکاو و هم‌سنجی می‌شود. عطار رهایی را در معنای نابود شدن و محو گشتن تفسیر می‌کند. وی همچون دیگر پیران نخستین خراسان که وارث اندیشه‌ها و گفتار آنان است، به فنای صفات بشری در صفات الهی باورمند است و در پاسخ به پرسش رهایی از چه؟ منشأ رنج و معضل انسان را هستی، خودی، ما و منی می‌داند. راه رهایی، مرگ و تولد دوباره و غایت سلوک عارفان، از خود رهایی و وصال (پیوند و دیدار دوست) است که منتهای همت و آرزوی سالکان حق و حقیقت است.}, keywords = {رهایی,فنا,خلاص,تصوف,عرفان,سیر و سلوک,عطار}, url = {https://jms.ri-khomeini.ac.ir/article_151587.html}, eprint = {https://jms.ri-khomeini.ac.ir/article_151587_205ff567a1cf7116b4de65fbb954ca2a.pdf} }